• demand, claim, require (syn αξιώνω 1, απαιτώ):
  • αξιούμε γρήγορες ανακρίσεις |
  • οι μάζες αξίωσαν ηγετικό ρόλο |
  • τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα αξιούν λύσεις |
  • η δουλειά η σωστότερη, που αξιοί να ζήσει, δεν αυτοσχεδιάζεται όπως όπως (Palam) |
  • άντρες, γυναίκες, λαός αξιούν να ξαστερωθεί το μυστήριο (Melas) |
  • το έργο του Γκόρκι αξιούσε κλασικό ανέβασμα (Athanasiadis-N) [fr kath ← postmed, MG, PatrG, K (also pap), AG àξι΅ (-όω)] s. also αξιώνω.

• ① rank, office, authority (syn βαθμός, οφίκιο):
  • δικαστικό, θρησκευτικό, πολιτικό, στρατιωτικό ~ |
  • το ~ του καπετάνιου, του πρύτανη |
  • ασκεί το ~ του υπουργού |
  • το ~ του λόρδου peerage |
  • πρόσωπο με μεγάλο ~ high ranking official |
  • τα ανώτατα αξιώματα της πολιτείας |
  • σου εύχομαι πολλά χρήματα, πολλά αξιώματα, πολλά χρόνια |
  • ο Pαγκαβής έφθασε σε υψηλά αξιώματα στην Bλαχία πριν από τον Aγώνα (Dimaras)

• ② philos, math etc universally accepted proposition or principle, proposition requiring no formal demonstration of its truth, axiom, maxim (syn phr αυταπόδεικτη πρόταση, αυτονόητη αλήθεια):
  • ~ επιλογής axiom of choice |
  • το ~ της αιτιότητας |
  • γλωσσικό, ηθικό ~ |
  • θεωρείται ~ ότι η πρωτεύουσα είναι η καρδιά, η έκφραση μιας χώρας (Ouranis) |
  • είναι σχεδόν ~ ότι όλοι οι μεγάλοι τεχνίτες του πεζού λόγου ήτανε και ποιητές (Theodorakop) |
  • αντίρρηση δεν χωρεί στο ~ ότι των αισθητικών αξιών κριτήρια δεν είναι τα μέτρα του αγαθού και του κακού (Papanoutsos)

[fr postmed (Somavera) ← MG, PatrG ← K (also pap) ← AG]

• ① w. authority, authoritatively:
  • τα λόγια του δασκάλου σκεπάζονταν από κάποιο λογιοτατίστικο τροπάρι ~ στιχουργημένο (Palam) |
  • ο βηματάρης παίρνει ένα ένα τα λείψανα από ένα συρτάρι, κι αφού τα φιλήσει ο ίδιος, σας δείχνει ένα κομμάτι ποδιού ή χεριού λέγοντάς σας ~ |
  • "Aσπασθείτε!" (Ouranis)

• ② in a manner admitting no challenge, dogmatically (near-syn δογματικά):
  • εμάθαμε να μιλούμε ~, ν' αποθεώνουμε προαιώνιες πλάνες (Panagiotop) |
  • η άποψή μας είναι δύσκολο να διατυπωθεί ~, αφού οι γνώσεις που έχουμε είναι τόσο περιορισμένες (Despinis)

[der of αξιωματικός2; cf kath αξιωματικώς]

• little or young officer:
  • βγαίνει περίπατο το ~ από το Aλκαζάρ (Papantoniou) |
  • ένα πρωί παρουσιάστηκε στην πρεσβεία ένας αξιωματικός του ναυτικού, ένα ~, ένα παλληκαράκι ως δεκαεπτά χρονώ (Petsalis)

[der form of αξιωματικός1]

• critical investigation of axioms, axiomatics:
  • υπάρχουν πολλά λογικά συστήματα του τύπου της τροπικής λογικής, μερικά των οποίων προκύπτουν από απλή πρόσληψη στην ~ της κλασικής λογικής αξιωμάτων (Vasileiou)

[substantiv. f of kath αξιωματικός2]

• female officer (syn η αξιωματικός):
  • στην εποχή μας ο στρατός έχει και στρατιωτίνες και αξιωματικίνες

[der of αξιωματικός1 w. suff -ίνα]

• reduction to a system of axioms, axiomatization (syn αξιωματοποίηση):
  • η ~ των συστημάτων της θεωρητικής φυσικής προσκρούει σε ορισμένες δυσκολίες (Vasileiou)

[fr kath (neol) αξιωματικοποίησις]

• commissioned officer, officer:
  • δόκιμος, έφεδρος, μόνιμος ~ |
  • ~ σε αποστρατεία retired officer |
  • ~ υπηρεσίας duty officer |
  • ~ αναγνωρίσεως reconnaissance officer |
  • ~ εμπορικού ναυτικού officer of the merchant marine |
  • ~ επικεφαλής officer in charge |
  • ~ επιτελείου staff officer |
  • ~ ιατρός medical officer |
  • ~ καταστρώματος deck officer |
  • ~ κινήσεως motor transport officer |
  • ~ κινήσεως αεροδρομίου flight controller |
  • ~ πολεμικού ναυτικού naval officer |
  • ~ πορείας navigating officer |
  • ~ πυρασφαλείας fire marshal |
  • ~ σύνδεσμος liaison officer |
  • ~ φυλακής officer of the watch |
  • πρώτος, δεύτερος, τρίτος ~ 1st, 2nd, 3rd mate |
  • μου λέγει να φωνάξω όλους τους αξιωματικούς να πάμε να φάμε ψωμί εις την κάμαρη (Makryg) |
  • είχαν φιλοξενήσει έναν περαστικό Aυστραλό αεροπόρο, αξιωματικό (Venezis)

[fr MG, PatrG ← K ἀξιωματικός]

• ① philos related or pertaining to axioms, axiomatic:
  • αξιωματική ανάλυση, διατύπωση, έκφραση, πρόταση, υπόσταση |
  • καταλήγει σε συμπεράσματα απαράδεκτα αξιωματικά |
  • ο φιλοσοφικός στοχασμός έχει αναπόφευκτα αξιωματικό χαρακτήρα |
  • με τις τέσσερις τούτες θέσεις συγκροτήσαμε ένα ηθικό αξιωματικό σύστημα, κάτι ανάλογο με το αξιωματικό σύστημα της αριθμητικής (Platis)

• ② authoritative (near-syn αυθεντικός):
  • έχει μια ελαφρά διάθεση στον αξιωματικό τόνο (Papantoniou) |
  • σεβόμαστε τους ανθρώπους που διδάσκουν με αξιωματικό ύφος (Charis) |
  • τα ιδεολογικά του μανιφέστα τα θέλει αξιωματικά και αποκαλυπτικά (Theotokas) |
  • με τον τρόπο τούτο η επιβολή της νουθεσίας του ποιήματος είναι μεγαλύτερη και αξιωματικότερη (Chourmouzios, adapted)

• ③ commonly recognized as most prominent, leading:
  • αξιωματική αντιπολίτευση |
  • οι ταγοί που με τόση μετριοφροσύνη δίνουν στον εαυτό τους το όνομα της αξιωματικής πνευματικής ηγεσίας μιλούν ακατάπαυστα για την αξία της κλασικής παιδείας (Papanoutsos)

[fr kath ← MG, PatrG ← K, AG ἀξιωματικός 'dignified, honorable, axiomatic']

• axiomatization (syn αξιωματικοποίηση):
  • παρόλο που κατέστη δυνατό να προχωρήσουν στην ~ βασικών κλάδων των μαθηματικών δεν κατόρθωσαν να λύσουν τελειωτικά προβλήματα που συνδέονται με την έννοια του απείρου

[loan transl of Fr axiomatisation]