ΛΗΜΜΑ

• δοκιμάζω
• ρήμα

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• Α. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 1. υποβάλλω σε δοκιμή, ελέγχω την ποιότητα (μετάλλων, νομισμάτων, κρασιού, ζώων) |για πράγματα |με αιτ. |για αφηρημένο ουσιαστικό |με απρφ. |με πλάγια ερώτηση |εξετάζω, ερευνώ, ελέγχω |για πρόσωπα 2. επιδοκιμάζω, εγκρίνω, κρίνω κπ. ή κτ. κατάλληλο (για υπηρεσία, αξίωμα, κοινωνική τάξη) Β. ΜΕΣΟ δοκιμάζω για τον εαυτό μου, επιλέγω Γ. ΠΑΘΗΤΙΚΟ κρίνομαι κατάλληλος |έχω αποδειχτεί ικανός μετά από έλεγχο (για υπηρεσία, αξίωμα, κοινωνική τάξη) |απρόσ.

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• Α. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ
• 1. υποβάλλω σε δοκιμή, ελέγχω την ποιότητα (μετάλλων, νομισμάτων, κρασιού, ζώων)
• για πράγματα
• με αιτ.
• ΙΣΟΚΡ 12.39 ὥσπερ τήν πορφύραν καί τόν χρυσόν θεωροῦμεν καί δοκιμάζομεν
• ΗΡ 2.38 τοὺς δὲ βοῦς τοὺς ἔρσενας τοῦ Ἐπάφου εἶναι νομίζουσι καὶ τούτου εἵνεκα δοκιμάζουσι αὐτοὺς ὧδε
• για αφηρημένο ουσιαστικό
• ΙΣΟΚΡ 3.44 χρὴ δὲ δοκιμάζειν τὰς ἀρετὰς
• με απρφ.
• ΞΕΝ Απομν 1.2.4 ταῦτα ἱκανῶς ἐκπονεῖν ἐδοκίμαζε
• με πλάγια ερώτηση
• ΞΕΝ Οικ 9.15 δοκιμάζειν εἰ καλῶς ἕκαστον ἔχει
• εξετάζω, ερευνώ, ελέγχω
• για πρόσωπα
• ΙΣΟΚΡ 1.25 δοκίμαζε τούς φίλους ἐκ τῆς περί τόν βίον ἀτυχίας
• ΘΟΥΚ 6.53.2 οὐ δοκιμάζοντες τοὺς μηνυτάς
• 2. επιδοκιμάζω, εγκρίνω, κρίνω κπ. ή κτ. κατάλληλο (για υπηρεσία, αξίωμα, κοινωνική τάξη)
• ΑΡΙΣΤ ΑθΠολ 42.2 δοκιμάζει τούς ἐγγραφέντας ἡ βουλή
• ΛΥΣ 16.3 δέομαι ὑμῶν ἐμέ μέν δοκιμάζειν
• Β. ΜΕΣΟ δοκιμάζω για τον εαυτό μου, επιλέγω
• ΞΕΝ Οικ 8.10 χώραν τε δοκιμασώμεθα τὴν προσήκουσαν ἑκάστοις ἔχειν
• Γ. ΠΑΘΗΤΙΚΟ κρίνομαι κατάλληλος
• ΘΟΥΚ 2.35 ἐπειδὴ δὲ τοῖς πάλαι οὕτως ἐδοκιμάσθη ταῦτα καλῶς ἔχειν
• έχω αποδειχτεί ικανός μετά από έλεγχο (για υπηρεσία, αξίωμα, κοινωνική τάξη)
• ΔΗΜ 18.266 τήμερον ἐγὼ μὲν ὑπὲρ τοῦ στεφανωθῆναι δοκιμάζομαι
• ΑΡΙΣΤ ΑθΠολ 55.2 πάντες γὰρ καὶ οἱ κληρωτοὶ καὶ οἱ χειροτονητοὶ δοκιμασθέντες ἄρχουσι
• ΔΗΜ 59.105 τοὺς δοκιμασθέντας ἀναγραφῆναι ἐν στήλῃ λιθίνῃ͵ καὶ στῆσαι ἐν ἀκροπόλει παρὰ τῇ θεῷ
• ΛΥΣ 14.22 ἐὰν μὲν ἀποδείξωσιν οἱ λέγοντες...ὑπὲρ Ἀλκιβιάδου...ὡς ἵππευε δεδοκιμασμένος͵ ἀποψηφίσασθαι
• απρόσ.
• ΔΗΜ 60.17 δοκιμάζεται τί πρακτέον ἐστί

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• < ΔΟΚΙΜΟΣ >

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ρ9
• δοκιμάζω, ἐδοκίμαζον, δοκιμάσω, ἐδοκίμασα, (σύνθ. -δεδοκίμακα)
• δοκιμάζομαι, ἐδοκιμαζόμην, -, ἐδοκιμασάμην, δεδοκίμασμαι
• παθ. μέλλ. δοκιμασθήσομαι, παθ. αόρ. ἐδοκιμάσθην

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: δοκιμαστής
  • ρήματα: δοκιμόω-ῶ 'δοκιμάζω', ἀποδοκιμάζω 'απορρίπτω μετά από έλεγχο', ἀποδοκιμάω-ῶ 'αποδοκιμάζω'
  • επίθετα: ἀδοκίμαστος 'μη αποδεκτός', ἀδόκιμος 'αυτός που δεν ισχύει'
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ουσιαστικά: δοκιμαστήριον 'έλεγχος', δοκίμιον 'απόδειξη'
  • επίθετα: δοκιμαστικός, δοκιμαστός, ἀποδοκιμαστικός, ἀποδόκιμος 'αυτός που δεν έχει αξία, αυτός που απορρίπτεται'
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %δοκιμ%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • δοκίμιον, δοκιμιογράφος, αποδοκίμασις, αποδοκιμαστής, επιδοκιμασία, επιδοκιμαστικός, επιδοκιμαστικώς, αποδοκιμαστικώς
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %δοκιμ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %δοκιμ%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Κύπ. δοκίμιν, διτζίμιν, Τήλος δοκίμι, Κάρπαθ. ᾽οκίμι, Στερ.Ελλ. δουκίμ᾽ 'αγώνισμα, διαγωνισμός', Στερ.Ελλ. Θεσσ. δόκιμους, Κρ. Κύπ. δόκιμος, 'ικανός, ταλαντούχος, ενεργός, ζωηρός, κατάλληλος, ταιριαστός'